Shkroi: Mr.Ph.Laureta Berisha Kosumi, farmaciste
Pse vitamina B12 është e rëndësishme për organizimin tuaj?
Trupi i njeriut ka nevojë për vitaminë B12 për të krijuar qelizat e kuqe të gjakut, për të mbështetur mirëfunksionimin e sistemit nervor, ADN-n, ARN-n dhe për të kryer funksione të tjera shumë të rëndësishme në organizëm. Një i rritur duhet të marrë 2.4 mikrogramë vitaminë B12 në ditë.
Ashtu si shumica e vitaminave tjera, vitaminën B12 nuk e prodhon organizmi ynë. Në vend të kësaj, duhet të merret nga ushqimi ose shtesat suplementare.
Format më të përdorura të kësaj vitamine janë cyancobalamina, metilcobalamina dhe hidroksokobalamina.
Methylcobalamina është forma më e pranueshme për organizimin tonë.
Hydroxycobalamina është forma e vitaminës B12 të cilën e prodhojnë vetë bakteriet “e mira” ose “të shëndetshme” në zorrë. Është në dispozicion me recetë të mjekut dhe vetëm si injeksion.
B12 gjithashtu bashkëvepron me vitamina të tjera të grupit B për të përmirësuar funksionet e caktuara. Për shembull, B12 dhe folati (B9) së bashku ndihmojnë formimin e qelizave të kuqe të gjakut.
Simptomat e mungesës së vitaminës B12
Mungesa e vitaminës B12 mund të jetë e ngadalshme në zhvillim, simptomat shfaqen gradualisht dhe intensifikohen me kalimin e kohës. Simptomat mund të jenë edhe relativisht të shpejta.
Simptomat e vitaminës B12 mund të përfshijnë:
– Ndjesi të çuditshme, mpirje, ose ndjesi shpimi gjilpërash në duar dhe këmbë
– Vështirësi në këmbë (tronditje, problemet e balancit)
– Anemi
– Vështirësitë njohëse ose humbja e kujtesës
– Dobësi
– Lodhje
– Humbje e vizionit
– Kapsllëk, diarre, humbje e oreksit etj
– Vështirësi në këmbë (tronditje, problemet e balancit)
– Anemi
– Vështirësitë njohëse ose humbja e kujtesës
– Dobësi
– Lodhje
– Humbje e vizionit
– Kapsllëk, diarre, humbje e oreksit etj
Mungesa e kësaj vitamine në shumicën e rasteve qëndron pasiqë disa njerëz nuk konsumojnë mjaftueshëm produkte me përmbajtje të vitaminës B12 për të përmbushur nevojat e tyre, ndërsa tek të tjerët nuk mund të absorbohet sa duhet, pavarësisht se sa marrin. Si rezultat, mungesa e vitaminës B12 është relativisht e zakonshme.
Sa është e rrezikshme mungesa e vitaminës B12?
Ka shumë shkaqe për mungesë të vitaminës B12. Çuditërisht, dy prej tyre janë praktika që shpeshherë ndërmerren gjoja për të përmirësuar shëndetin, ndër to janë: një dietë vegjetariane ose vegane dhe operacionet për humbjen të peshës.
Në cilat ushqime gjindet kjo vitaminë?
Bimët nuk e prodhojnë vitaminën B12. Ushqimet që përmbajnë këtë vitaminë janë mishi, vezët, peshku, shpezët, produktet e qumështit, drithërat e fortifikuara dhe ushqimet e tjera nga kafshët.
Cilat kategori janë më të rrezikuara nga mungesa e kësaj vitamine?
Vegjetarianët dhe veganët e rreptë janë në rrezik të lartë për të zhvilluar një mangësi të vitaminës B12 nëse nuk e marrin si suplement. Njerëzit që kanë kirurgji të humbjes së peshës gjithashtu kanë më shumë gjasa të kenë vlera të ulëta të kësaj vitamine, sepse operacioni ndërhyn në aftësinë e organizmit për ta nxjerrë vitaminën B12 nga ushqimi.
Në shumë njerëz, një mangësi e vitaminës B12 mund të parandalohet. Nëse jeni vegjetarian ose vegan i rreptë, është e rëndësishme që të hani bukë, drithëra që janë të fortifikuara me vitaminë B12 ose të keni një shtojcë të përditshme. Një multivitaminë standarde jep 6 mikrogramë, më shumë se sa duhet për të mbuluar nevojën mesatare të përditshme.
Në shumë njerëz, një mangësi e vitaminës B12 mund të parandalohet. Nëse jeni vegjetarian ose vegan i rreptë, është e rëndësishme që të hani bukë, drithëra që janë të fortifikuara me vitaminë B12 ose të keni një shtojcë të përditshme. Një multivitaminë standarde jep 6 mikrogramë, më shumë se sa duhet për të mbuluar nevojën mesatare të përditshme.
Personat mbi 50 vjeç rekomandohet që të marrin shtesë B12 nga një suplement, pasi që kjo vitaminë nuk mund të absorbohet mjaftueshëm përmes ushqimeve.
Zbulimi dhe trajtimi i hershëm është i rëndësishëm. Nëse nuk trajtohet, mungesa mund të shkaktojë probleme të rënda neurologjike dhe sëmundjet e gjakut (anemitë).
Një mangësi serioze e vitaminës B12 mund të korrigjohet në dy mënyra:
Në formë të ampullave të vitaminës B12 qoftë në formë orale ose intramuskulare që mirren një herë në javë ose tabletave ditore të dozës B12. Një mangësi e lehtë e vitaminë B12 mund të korrigjohet me një multivitaminë standarde.
Efektet anësore të zakonshme të vitaminës B12:
– Dhimbje koke, kruarje, ënjtje, nervozëm dhe ankth, lëvizjet e pavullnetshme ose të pakontrollueshme.
Efektet anësore serioze:
Nivelet e ulëta të kaliumit në gjak, probleme me zemër, reaksioni alergjik që mund të jetë kërcënues për jetën i quajtur anafilaksi, në të cilin mund të keni vështirësi në frymëmarrje, ënjtje të gjuhës dhe paraqitje e formave si koshere në lëkurë, grumbullim i lëngjeve në mushkëri etj.
Disa barna kanë ndërveprime serioze me Vitaminën B12 janë:
klorambucil, omeprazol, colchicine.
Ju duhet të shmangni ngrënien dhe pirjen e lëngut të grejpfrutit nëse jeni duke marrë vitaminë B12.
Vitamina B12 gjatë procesit të shtatzanisë dhe gjidhënies
Foshnjat kanë nevojë për vitaminë B12 për zhvillimin e trurit dhe prodhimin e qelizave të shëndetshme të kuqe të gjakut. Foshnjat që nuk marrin sasi adekuate të vitaminës B12, duhet të trajtohen, pasiqë mungesa e vitaminës B12 në foshnja mund të çojë në dëmtime të përhershme të trurit.
Vitamina B12 gjendet në ushqime nga kafshët, kryesisht mishi, peshku, qumështi dhe produktet e qumështit, dhe vezët, prandaj foshnjat e nënave që konsumojnë një dietë vegjetariane ose vegane mund të jenë në rrezik të lartë për mungesën e vitaminës B12.
Zakonisht vitamina B12 transferohet përmes placentës tek fetusi gjatë procesit të shtatzënisë, si dhe përmes qumështit të gjirit pas lindjes.
Foshnjat që ushqehen me qumësht gjiri nga një nënë që konsumon sasi të mjaftueshme të vitaminës B12 ose foshnjat që ushqehen me formulë, do të marrin sasi të mjaftueshme të kësaj vitamine. Megjithatë, nëse një nënë gjidhënëse ka mungesë të vitaminës B12, foshnja e saj gjithashtu mund të ketë mungesë.
Vitamina B12 gjendet më së shumti në ushqime nga kafshët, prandaj foshnjat që marrin vetëm qumështin e gjirit nga nënat që nuk konsumojnë produkte shtazore, janë në rrezik më të madh për zhvillimin e mungesës së vitaminës B12 mënjeherë pas lindjes.
Andaj secila nga këto raste të mungesës së kësaj vitamine, duhet trajtuar me anë të suplementeve që përmbajnë këtë vitaminë nën konsultë të mjekut. /Gazeta Shëndeti
Related posts:
Reagon Vjosa Osmani, thotë se e bleu tokën në vitin 2019, jo në kohë pandemie
16 të vdekur në 24 orët e fundit nga COVID-19
Rastet e reja me COVID-19 nëpër komuna
134 persona të shëruar nga COVID-19 në Kosovë gjatë 24 orëve e fundit
Kacafytje brenda objektit të Postës së Kosovës
Ambasadori i ri gjerman kritikon nismën për ligjin për vlerat e UCK-së
Pasuria e rektorit të Universitetit të Gjilanit, Bajram Kosumi
Presidenti dekreton Ligjin për Buxhet, hapet rruga për ndarjen e pagesave të pandemisë
Vera erdhi: Ku po shkojmë për pushime?
Paraburgim policit gjilanas për rrahjen e gruas, arrest shtëpiak vëllait të tij
PDK flet për mocionin e nisur nga VV për rrëzimin e Qeverisë Hoti
Facebook dhe Twitter fshijnë pretendimet e Trumpit për COVID-19
Sa është i pasur ish- ministri Arben Vitia?
Rektori i UP-së, Marjan Dema me mbi 53 mijë euro para të gatshme
Washington DC: Shqiptarja, finaliste për çmimin “Excellence in Advocacy Award”
Bekë Berisha me kredi deri ‘në fyt’
Bekim Haxhiu vozit veturë 33 mijë eurosh
Shtetet e Bashkuara duan njohje dypalëshe
VV nis mocionin për rrëzimin e qeverisë Hoti
ORCA reagon ndaj emërimit të anëtarit të ri në KShC, kërkon ndalimin e interferimeve politike
Kosova po dështon në luftën kundër pandemisë
Prindërit e Iliasit flasin para fillimit të gjykimit të vrasëses së të birit
Ministria e Arsimit anulon testin e arritshmërisë
Lahi Brahimaj me vetëm 137 euro para në bankë
Japonia përkujton 75-vjetorin e bombardimit të Hiroshimas
Vushtrriasit i hapet rast në polici pasi s' u vetizolua
Pejë, 12 pacientë në gjendje të rëndë
Kryekuvendarja blen tokë 100 mijë euro
911 kosovarë u kthyen të infektuar me Covid-19 në Gjermani
Gjakovari arrestohet për dhunim
Arrestohen tre të dyshuar në Prishtinë për organizim të bixhozit
Sa është pasuria e Jahja Llukës?
Spitali i Ferizajt pret rritjen e kapaciteteve për t'i përballuar kërkesat gjatë pandemisë
Profesori anëtar i AAK-së emërohet në Këshill Shtetëror të Cilësisë
Profesori anëtar i AAK-së emërohet anëtar në Këshill Shtetëror të Cilësisë
Mendim Rugova blen veturë 20 mijë euro
Bordi i emëruar nga qeveria Kurti e quan të “paarsyetuar” vendimin për shkarkim nga qeveria Hoti
Turqi, protestë kundër dhunës ndaj grave
Për ndonjë ditë 66 aksidente trafiku në rrugët e Kosovës
Biden do ta pranojë online nominimin për president
Dy pacientë në intubim në spitalin e COVID-19 në Vushtrri
Moti sot në Kosovë
Kosova nis negociatat rreth vaksinës për COVID-19
Vdes një i ri nga Shtimja si pasojë e COVID-19
Zaev u takua me Ahmetin, Selën dhe Gashin, negociohet shumica e re larg syve të opinionit publik
Në Turqi protestohet kundër dhunës ndaj grave
Zyrtarët amerikanë hedhin poshtë pretendimin e Trumpit për Bejrutin
Facebook prezanton klonin e TikTokut, Instagram Reels
specialisti kosovar shpjegon ç’është nitrati i amoniumit që shkaktoi shpërthimin shkatërrimtar në Be...
Pasuria e Drejtorit të Krimeve Ekonomike në Policinë e Kosovës
Drejtoresha e shërbimeve njerëzore në polici, mori avanc mbi 3 mijë euro për udhëtimet në SHBA
Gjilanasja: Virusi s' është rrenë, po e provoj në lëkurën time
Virusin e kam zënë hajgare, shumë i vështirë është
Drejtori i Hetimeve në Policinë e Kosovës mban mbi 28 mijë para kesh në bankë
Gjilani vazhdon kontratat me Gerhard Prognin dhe Fiton Hajdarin
„Tour de Suisse” e motoristëve shqiptarë, në kohë pandemie
Spanja regjistron rekord të të infektuarve me COVID-19 prej përfundimit të izolimit
Pasuria e zv/drejtorit të Policisë së Kosovës, afër gjysmë milioni
Junik – Qindra hektarë kultura bujqësore janë dëmtuar nga breshëri – FOTO
Pandemia “gëlltit” investimet e huaja në Kosovë
Pompat e karburanteve, ku mund të furnizoheni më së liri në Austri
Rogovë e Hasit, kabllot bien për toke pas rrëzimit të shtyllës elektrike
Haradinaj- Stublla nis ndryshimet në misionet diplomatike
Presidenti Thaçi tani apelon që të gjithë t`i respektojnë masat anti COVID-19
Pasuria e U.D të kryeshefit të Inspektoratit Policor të Kosovës
KFOR i përgjigjet një kërkese urgjente të QKUK-së për ilaçe kundër helmimit
Zëvdendësdrejtori i policisë mban në bankë 45 mijë euro kesh
Mali i Zi shënon numrin më të madh të viktimave nga COVID-19 brenda një dite
Labinot Tahiri shpenzon 107 mijë euro në vetura në vitin 2019
Lista e pasurive milionëshe të Behgjet Pacollit
Daut Haradinaj merr borxh tek familja e gruas për shtëpinë
Rreth 10 milionë afganë besohet se kanë qenë të infektuar me coronavirus
Pasuria e Drejtorit të Antidrogës në Policinë e Kosovës
Endrit Shala vozitet me veturë më të shtrenjtë se shefi i tij Fatmir Limaj
Albin Kurti me vetëm 934 euro në bankë
Në Klinikën ku trajtohet Coronavirus oksigjeni bartet me dorë pasi mungon sistemi
Sa kushton BMW e Fatmir Limajt?
Sjellja skandaloze e Zemajt për barnat rikthen krimin dhe korrupsionin në shëndetësi
Kadri Veseli rrit pasurinë, blen banesë 85 mijë euro
Në Burgjet e Kosovës, janë të infektuar 19 zyrtarë dhe një i burgosur me COVID-19
Të flesh në një tendë në formën e një pike – kampingu interesant në Belgjikë |Revista Monitor
Kadri Veseli rritë pasurinë blenë banesë 85 mijë euro
Aksionet e Mërgim Lushtakut në 4 biznese kursen 45 mijë euro në bankë
Anton Quni e shet veturën BMW X5
Sa fiton brenda vitit Kryeministrit Avdullah Hoti
'Zërat e shuar' të grave në 'veshët e shurdhër' të drejtësisë
Kontrata e dyshimtë, QKUK-ja s' i ndal tenderët për COVID-19 përkundër donacioneve të shumta
Kërkohet krijimi i trupës së qëndrueshme të aktorëve në Teatrin 'Dodona'
Fillon punën Bordi i përkohshëm i KRU "Prishtina"
Qeveria e Serbisë planifikon hapjen e një laboratori të testimeve për COVID në Kosovë
Qeveria e Serbisë planifikon hapjen e laboratorit të testimeve për COVID në Kosovë
Arsyetimi i Gjykatës për dënimin me gjobë të asamblistes së Gjakovës
Ditë e zezë, 15 të vdekur nga COVID-19 në 24 orët e fundit
Hashim Thaçi “vajton" bujqit pas dëmeve të pësuara nga reshjet e fundit
Instituti Hidrometeorologjik paralajmëron vërshime në disa zona
Vdiq gazetari Nexhmedin Paloja
Gjakovë, kthehet në rigjykim rasti i katër të akuzuarve për grabitjen e 2,500 eurove
Qytetarja nga Peja paradite del negativ për coronavirus, pasdite IKSHPK ia ndërron rezultatin
Paradite negative me coronavirus, pasdite IKSHP ia ndërron rezultatin
Polici i Kosovës suspendohet, në orar të punës shkoi në motel
